Điệu Bình Bán

[myhanh]

Điệu Bình Bán có nguồn gốc từ dân ca Huế, thường dùng trong tế lễ. Trong cải lương thì điệu Bình Bán thường được gọi là "Bình Bán Vắn" để phân biệt với "Bình Bán Chấn" (bình bán bản trường).
Bình bán vắn được xếp vào một trong 6 bản bắc nhỏ vì điệu thức thuộc cung bắc. Điệu bình bán có tính chất trang nghiêm, trong chèo, tuồng, cải lương điệu bình bán chỉ sử dụng trong các đoạn tế lễ. Tuy nhiên, khi biến tấu một tí (hơi giật) thì tiết tấu trở nên rộn ràng.
Ca Huế, cải lương, chèo cải lương thường dùng bình bán để hát. Bình bán là một trong ba bản tổ (Bình Bán, Lưu Thuỷ và Kim Tiền).
BÌNH BÁN CHẤN (Bình bán bản trường) có tẩt cả 4 lớp 44 câu và ít dùng trong cải lương.

Bình Bán - Bản Trường, bộ Vĩ, Lớp 1, 2, 3, & 4 - 44 câu
KIM KIỀU TÁI NGỘ (Trần Ngọc Thạch)
Nghệ nhân Bạch Huệ trình bày
Lớp I .
1. (----) -- Năm năm (xang)
Từ khi -- giã biệt Thúy Kiều (hò)
2. Lòng thương xót trăm chiều (hò) --
Sư Giác Duyên rộng đường vân du (u)
3. (-u-) Một hôm (u)
Diện kiến -- đạo cô Tam Hợp (cộng)
4. Chuyện Kiều đem tâm sự (cộng) ---
Nàng nhờ hỏi việc chung thân (liu) --
5. (liu) -- Cao xanh (liu)
Ghét bỏ --- phận hồng nhan (u)
6. Đọan trường còn đa mang (u) ---
Sẽ trầm mình trên sông lạnh (cộng)
7. (-cộng-) -- Tiền Đường (xàng)
Giác Duyên --- mướn ngư ông (liu)
8. Vớt cánh bèo trôi giạt (cộng) --
Nàng hãy còn mê man (liu) ---

Lớp II.
9. (-liu-) Thảo am (xang)
Đánh lại tiếng chuông chiều (hò)
10. Vẫn ni cô Trạc Tuyền (hò) __
Rửa sạch đời truân chuyên (liu) __
11. (-liu-) Liêu Dương (xang)
Tang chế đã vẹn toàn (hò)
12. Kim trọng vội lên đường (hò) __
Nửa năm dài, vườn xua quay lại (cộng)
13. (-cộng-) Nhìn xem (u)
Lau thưa mọc chen cỏ dại (cộng)
14. Hoa đào cười năm ngoái (cộng) __
Vắng vẻ tư bề, người xưa đâu thấy (cộng)
15. (còng) Hỏi qua (u)
Vương ông mắc tụng đình (cộng)
16. Còn Kiều đã bán mình (cộng) __
Trước sau đều sa sút khó khăn (u)
17. (-u-) Thoắt nghe (u)
Chàng những rụng rời xiết bao (u)
18. Hồn dật dờ thương đau (u) __
Nuôi cha thay nàng khuyất mặt (cộng)
19 (-cộng-) Mấy độ (cộng)
Thuê người đến huyện Lâm Thanh (u)
20. Chẳng tìm ra mối manh (u) __
Vi Kiều ở Lâm Truy (u) __
21. (-u-) Mê man (u)
Hình vóc xanh xao, máu lệ tuôn rơi (liu)
22. Cha mẹ già lo âu (liu) __
Vội se duyên chàng cùng Thúy Vân (liu) __

Lớp III .
23. (-liu-) Xuân Thu (u)
Đổi thay trải qua mấy độ (cộng)
24. Nơi khoa trường gặp hội ngộ (cộng) __
Vương, Kim cùng chiếm bãng xuân (xê)
25. (-xê-) Vua truyền (xề)
Chàng Kim ra ngọai nhậm Lâm Truy (liu)
26. Mới rõ chuyện nàng khôn nguy (liu) __
Đắng cay, dâu dãi ê chề (xề)
27. (-xê-) Giờ đây (xê)
Biết tìm nàng nơi đâu (xê)
28. Rôi khi trấn nhậm thành Nam (xê) __
Biết tin nàng trước sau rành mạch (xự)
29. (-xự-) Thương ôi (xang)
Bên sông Tiền Đường chiêu hồn thiết vị (xự)
30. Gia thân đều bi lụy (xự) __
Giãi oan cho người mệnh bạc (cộng)
31/7. (-cộng-) Lạ lùng (xàng)
Bỗng gặp sư bà Giác Duyên (liu)
32/8. Biết Thúy Kiều vẫn sống (cộng) __
Liền rước về đoàn viên (liu) __

Lớp IV.
33. (-liu-) Một nhà (hò)
Tương phùng đầm ấm trúc mai (xang)
34. Thúy Vân thương duyên chị (xự) __
Ra tác hợp nối lại tình xưa (xang)
35. (-xang-) Những e (xang)
Phận mình dầu giải đã nhiều (hò)
36. Cành hổ thẹn trăm chiều (hò) __
Thà cho ngọn nước thủy triều chảy xuôi (xang)
37. (-xang-) Phận bạc (xự)
Ngàn vàng giá một chữ trinh (xê)
38. Không sánh hàng Bố, Kinh (xê) __
Nhưng chàng quyết lời phân minh (xê) __
39. (-xê-) Tan sương (liu)
Nơi đầu ngỏ vén mây giửa trời (xàng)
40. Nàng chớ hững hờ (xàng) __
Làm khách qua đường lạnh nhạt với tiêu (xê)
41. (-xang-) Động phòng (xừ)
Nối lại khúc đàn xưa (xê)
42. Từ sen ngó đào tơ (xê)
Mười lăm năm mới được tương phùng (xừ)
43. (xừ) Mặn mà (hò)
Nghĩa tình vàng đá thủy chung (xang)
44. Từ đây khách má hồng (xừ)__
Đẹp duyên lành hết kiếp long dong (xang)

(Nguồn trang vietlove.com)

AnyMedia

[myhanh]

Nghe hoà tấu BÌNH BÁN CHẤN (Trích trong album Cung thương hoà điệu 4)
[Đăng nhập để xem liên kết. ] (Sáng tác: [Đăng nhập để xem liên kết. ] - Thể hiện: [Đăng nhập để xem liên kết. ])

[myhanh]

Nghe Dạ Lan Hương hát BÌNH BÁN CHẤN trong Con rồng cháu tiên của tác giả Thanh Lịch

AnyMedia

[myhanh]

Tiếng đàn Văn Giỏi hoà tấu cùng các nhạc công khác trong BÌNH BÁN VẮN

AnyMedia

[myhanh]

Nghe thí sinh Nguyễn Thị Kim Xuyến trong cuộc thi "Giọng ca cải lương" của VOH trình bày điệu Bình bán nha:

AnyMedia

Trách ai để lỡ nhịp cầu
Gây nên mối tơ sầu
Thiếp với chàng đứng ngồi trông nhau
Trông nhau mà sao đôi ta không thấy mặt
Con sông dài dằng dặc
Thương Ngưu Lang Chức Nữ lìa duyên
Đứng trên ngắm nhìn cánh hoa rơi
Dòng sông cuộn đưa trôi
Xót đoá hoa nhỏ sa giọt lệ
Ước gì thân này như cánh hoa nọ,
Trôi theo dòng sông rộng
Đến biên cương để tìm chồng ta.